Συνεχίζουμε την καταγραφή των αγαλμάτων, προτομών, μνημείων και ηρώων της Αλεξανδρούπολης με τα επόμενα 11 μνημεία.
12.- Προτομή Γεωργίου Ζαρίφη (1807 – 1884)
Η Ζαρίφειος Παιδαγωγική Ακαδημία με το νεοκλασικό της κτίριο, στη δυτική πλευρά του πάρκου Εθνικής Ανεξαρτησίας, για περισσότερο από μισό αιώνα ήταν το μοναδικό ανώτερο πνευματικό ίδρυμα σε όλη τη Δυτική Θράκη. Με το προσωπικό και τους σπουδαστές της ασκούσε την πολιτιστική της επίδραση στην πόλη της Αλεξανδρούπολης και έβγαλε χιλιάδες δασκάλους που σκόρπισαν τα φώτα της μάθησης σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Ευεργετήθηκε και αποπερατώθηκε από δωρεές την οικογένεια του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Ζαρίφη και πήρε το όνομά τους. Η μορφή του Γεωργίου Ζαρίφη σε μαρμάρινη προτομή, (έργο του γλύπτη Περαντινού), βρίσκεται στον κήπο του κτιρίου που τώρα στεγάζει τα πρότυπα σχολεία της Παιδαγωγικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Με την έκρηξη της Επανάστασης του 1821 η οικογένεια του Ζαρίφη μετακόμισε στην Οδησσό της Ρωσίας όπου σπούδασε ο Γεώργιος ως υπότροφος του τσάρου Αλεξάνδρου Α. Το 1830 ήρθε στην Ελλάδα και διορίστηκε από τον Καποδίστρια γραμματέας της διοίκησης Καρύταινας. Γρήγορα εγκατέλειψε αυτή τη θέση και επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο, ίδρυσε τραπεζικούς οργανισμούς σε όλη την Τουρκία, απέκτησε τεράστια περιουσία και έγινε σημαντικός οικονομικός παράγων σε ολόκληρο το οθωμανικό κράτος. Είχε την πεποίθηση ότι με την παιδεία και την πνευματική καλλιέργεια των Ελλήνων θα γινόταν η απελευθέρωση του αλύτρωτου ελληνισμού. Για το λόγο αυτό διέθεσε μέρος της περιουσίας του για την ίδρυση και την λειτουργία ελληνικών εκπαιδευτηρίων και άλλων ιδρυμάτων χορηγώντας υποτροφίες για σπουδές σε άπορους σπουδαστές. Το 1876 ίδρυσε και εξασφάλισε οικονομικά τα Ζαρίφεια Διδασκαλεία στην Φιλιππούπολη, τα σχολεία της Προύσης και των Θεραπειών ενώ παράλληλα χορήγησε ποσά για την ανέγερση και την συντήρηση της Μεγάλης του Γένους Σχολής και του Νοσοκομείου Μπαλουκλή στην Κωνσταντινούπολη. Παρείχε μόνιμη χορηγία στο Πατριαρχείο, σε γηροκομεία, βρεφοκομεία, σχολικά ταμεία, εκκλησίες κ.α. Με την κατάληψη της Φιλιππούπολης στην Βουλγαρία, σταμάτησε η λειτουργία των Ζαριφείων Διδασκαλείων και μετά το θάνατο του οι τοπικές αρχές ζήτησαν με τα χρήματα του Ιδρύματος να ιδρυθεί Παιδαγωγική Ακαδημία στην Αλεξανδρούπολη. Έτσι με χρήματα από το ίδρυμα Γεωργίου Ζαρίφη αποπερατώθηκε το ημιτελές τουρκικό κτίριο που προοριζόταν για Ναυτική Ακαδημία και κατ΄ άλλους για Γεωργική Σχολή, όπου μετακόμισε το Διδασκαλείο της πόλης με διευθυντή τον Θεόδωρο Κάστανο και το 1934 ονομάστηκε «Ζαρίφειος Παιδαγωγική Ακαδημία» με πρώτο διευθυντή τον Ευάγγελο Παπανούτσο
Από την άλλη πλευρά της πλατείας του πάρκου Εθνικής Ανεξαρτησίας, είναι το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης. Πλάι στο άψυχο βασανισμένο κορμί, που σαν άψυχο κουρέλι γέρνει διπλωμένο στα δυο, η άσαρκη σιλουέτα του αγωνιστή, σηκώνει ψηλά στα χέρια του τον ήλιο πάνω απ' την Ελλάδα. Είναι το έργο που η δαπάνη της κατασκευής του (1992) αντιμετωπίστηκε, με τα έσοδα της πώλησης του βιβλίου του δασκάλου Λεωνίδα Τερζούδη "Η Εθνική Αντίσταση στον 'Έβρο".
Και οι Ρώσοι που τους έφερε στη Θράκη ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1878, άφησαν εδώ στη πόλη έντονα τα ίχνη από το πέρασμά τους. Εκτός από την ανέγερση του Φάρου και την σχεδίαση του πρώτου ρυμοτομικού σχεδίου της πόλης, είναι και μια επιτύμβια στήλη, αφιερωμένη ΣΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΗΣ 3ΗΣ ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ 9ΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΣΤΑΡΟΪΝΓΕΡΜΑΝ ΛΑΝΣΚΗ, που άφησαν εδώ τη στερνή τους πνοή, χτυπημένοι από τη μόλυνση του τύφου κοντά στη πόλη του Δεδέαγατς την 1η Σεπτεμβρίου του 1878. Το μνημείο Βρίσκεται στο πάρκο της Εθνικής Ανεξαρτησίας, απέναντι από το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης και δίπλα στη Ζαρίφειο Παιδαγωγική Ακαδημία.
15.- Οριχάλκινο σύμπλεγμα - Μνημείο Ποντίων Αγωνιστών
Μέσα στα παλιά νεκροταφεία της πόλης ξεχωρίζει μια επιτύμβια στήλη στην οποία αναγράφεται το όνομα του «Βλάσιος Ι. Σουχώρ». Ο Σουχώρ υ πήρξε από τους πρώτους κατοίκους του Δεδέαγατς και συγκαταλέγετε μεταξύ των προυχόντων της πόλης. Διετέλεσε υποπρόξενος της Αυστροουγγαρίας και Επιθεωρητής του Αυστριακού Λόϋδ. Ονομάσθηκε ιππότης του Τάγματος Φραγκ. Ιωσήφ και έχει τιμηθεί με τα Αυστριακά μετάλλια τιμής του Ιωβηλαίου, του Ελληνικού Χρυσού Σταυρού του Σωτήρος, του Αυστριακού Οθωμανικού Οσμιανιέ Β΄ Τάξεως και Μετζηδιέ Γ΄ τάξεως και του Παπικού Σταυρού PRO ECCLESIA E PONTIFICE. Γεννήθηκε στην Μυτιλήνη την 1η Σεπτεμβρίου 1839 και πέθανε εδώ στις 27 Ιανουαρίου 1907.